Los estiles de trobar


Tota classificacion en literatura, e mèi que mèi a l’Atge Mejancèir, non sauré estar perfeitament destermiada e còp a còp, be n’es malaisit de sapcher a-de-bon a quala « escòla » restacar tau o tau trobador o tau o tau de sos poèmas. Los teoricians dau trobar distinguen egau tres estiles màgers.



Lo trobar leu

Apartenen au trobar leu, los trobadors que l’ambicion es d’estar entenduts per la màger part. Pr’aquò har, meten un punt d’aunor ad emplegar una fòrma, un estile mèi daus mòts de bon compréner. Aquera volontat de donar a son cant una mustra aisida n’es pas jamès au detriment dau sòu. L’exigéncia de la simplicitat de la fòrma apareish coma la volontat de far enténder a la màger part daus auditors l’exceléncia de las idèias e lo poder daus sentiments hasent lo honsòc de sa creacion. Jaufre Rudel que lo redactor de sa vida se repicha a precisar que hèi cançons a perpaus de la comtessa de Tripòli « ab bons sons, ab paubres motz », « avec de bonnes mélodies et de simples mots », saré lavetz un daus representants d’aquela tralha.

Lo trobar clus

Au contre, apartenen au trobar clus, los trobadors considerant que l’exigéncia dau sòu deu èster identificada a l’exigéncia de la fòrma. End’eths, lo poder de sas idèias o la valor de sos sentiments ne saurén èster exprimits dens una lenga apuei un estile simples dont los desservirén veire los abaisharén. D’ara enlà, an per mira que de tocar un public causit e botan un punt d’aunor a n’èster compresas que par quauques personas particulariament esclaridas, gatge, end’eths, de la valor de sas compausicions. End’aquò, paran devèrs l’ermetisme e emplegan frem de metafòras e procediments retorics. Òm pòt considerar que Rambaut d’Aurenga es un daus melhors representants d’aquesta traca d’ambicion e Marcabrun abant eth.

Lo trobar ric

Lo trobar ric per çò d’eth pòt estar considerat coma una varianta dau trobar clus. Lo trobar ric n’a pas forçadament per mira l’ermetisme mès los procediments prosodics emplegats son tant rics e complèxes quauques còps a òps d’exprimir de las idèias simplas que las pòden rénder escuranhosas e tocar a l’estrem a l’opacitat. Arnaut Daniel pòt èster considera coma un daus melhors mesteriaus dau trobar ric.

Lo farfalh daus estiles

Lo cant Faray un vers de dreit nien de Guilhèm IX d’Aquitània, bastit sus una seguida de contradiccions hasut espelir mantas interpretacions daus-uns-còps frem contradictòrias eras tanben, d’autant que lo comte de Peitius es, a hrèita de testimonhatge anterior, lo representant de l’origina dau trobar, epòca aon los diferents estiles dau trobar ne n’èran prau solide qu’aus premissas. Atau es que fau veire dens aqueth « vers » un simple jòc restacable au trobar leu, si considèran que n’i fau pas cercar nat sens estujat ; una idèia simpla sus laquau s’estaca atau una recèrca formala que sa simplicitat escapa, premissa dau trobar ric ; o una idèia tant complèxa coma la fòrma que s’i estaca, premissa du trobar clus ? Coma tostemps quora s’agís dau permèir trobador coneishut, b’es bien malaisit de trencar.